MozaBanco

Ovaariyu ni Masintikho a MozaBanco Moosampikhi

MozaBanco eya epankhi yookhwela Moosampikhi, eyariwe mu June wa 2008, ni asintikho a opooro a Moosampikhi ni oovirikana. Epankhi ela ekura ootepana, eeraka okhaviherya alimi a opooro oovirikana. Paahi eyo, MozaBanco ela elemo ya miloko mipantta 64 opooro wotheene, eeraka okhaviherya alimi ni ekhaviheryo ya ikereedhitu sa opooro wotheene, ikereedhitu sa idijitaali, ni iyeekho sookhwela. Mu H1 wa 2025, epankhi ela oottottela mihakhu, wooneiheryaka wi okhaviherya waayo ni ikereedhitu saawene soororomeleya soohakalala.

Ikwaha sa MozaBanco sira ootepana. Epankhi ela ela ya MozaBanco, S.A., ni miloko saawene sira Rua dos Desportistas, Edifício JAT 6.2 N, Maputo. Asintikho akuru (mu 2025) sira fonde ya pensau ya alipa-akhaama a Banco de Moçambique (akuru) ni asintikho a oovirikana. Etapulelo ya epankhi ela ekhaviheryiwa ni Banco de Moçambique okati ya Milhehero 20/2020 ni Dekreete 50/2024. Ootepana ikwaha sa yookhwela ya MozaBanco sira okhaviherya ikereedhitu sa alimi, ikereedhitu sa akompani akuru, ni ikereedhitu sa akompani ananana (SME). João Figueiredo ta mulipa-akhaama a miloko mwasintikho ni ootepana eya CEO.

Ootepana, MozaBanco oothana ohakalala ni mihakhu. Mu H1 wa 2025, MozaBanco oottottela mihakhu sa MZN 11.2 milhão, othela okhala ni miyakho sa H1 2023 sa MZN 55.6 milhão. Ela owooneiherya wi epankhi ela ekhala ni ikwaha soororomeleya ni oovirikana. Ekwaha yootepana ya MozaBanco ekhala okhaviherya alimi ohakalala ni mihakhu saawene ni ootepana.

Iyakho ni Ekhaviheryo ya Ikereedhitu sa MozaBanco

MozaBanco ekhaviherya iyakho soovirikana sa ikereedhitu okati ya alimi a Moosampikhi. Iyakho sotheene sikhala ni miloko soovirikana ni ikhove sa oosoomesa.

• Nova Família Loan (Ikereedhitu sa Mutthu): Ela eya ekereedhitu ya mutthu ni ikhove sookhala sa okaviherya ikereedhitu okati ya alimi. Okaviherya: ootepana 100% ya ikhove. Mwaashaka: ootepana 60 mishara. Milate: khaninthanliwe, masi sikhala sookhalamo okati ya alimi a MozaBanco. Ikuumi: ya oosoomesa (khaninthanliwe).
• Building Loan (Ikereedhitu sa Owaka): Ela eya ekereedhitu ya owaka ekoompa. Okaviherya: ootepana 80% ya ethaawa ya ekoompa. Mwaashaka: ootepana 25 iyakho. Milate: sikhala sookhalamo (khaninthanliwe). Ikhove: ekoompa yookhalamo.
• Renovation Loan (Ikereedhitu sa Omulokottela Mutthukumanu): Ela eya ekereedhitu ya omulokottela ekoompa. Okaviherya: ootepana 70% ya ethaawa ya ekoompa. Mwaashaka: ootepana 15 iyakho. Ikhove: ekoompa yookhalamo.
• Home Loan (Ikereedhitu sa Othanla Ekoompa): Ela eya ekereedhitu ya othanla ekoompa yookhalamo. Okaviherya: ootepana 90% ya ethaawa ya ekoompa. Mwaashaka: ootepana 25 iyakho. Milate: sikhala sookhalamo.
• Car Loan & Vehicle Leasing (Ikereedhitu sa Ekare ni Oleesinga wa Ikeekesa): Okaviherya: ootepana 95% ya ethaawa ya ekare. Mwaashaka: 18 ootepana 60 mishara. Ethaawa ya okhala: 2-15%. Milate: 0-10% ootepana ya milate ya prime (prime mu February 2025: 18.60%).
• Luxury Estate Credit Line (Ikereedhitu sa Akopa Akuru): Okaviherya akopa akuru a mawaka ootepana. Mwaashaka ni milate: sikhala sookhalamo, ni ikuumi soolupeliwa.
• +Funcionário Loan (Ikereedhitu sa Alipa-akhaama a Governu): Ela eya ekereedhitu ya alipa-akhaama a governu, ya othanla ithana, mahuku a othela, somesa, ni iyeekho sikina. Mwaashaka: ootepana 60 mishara.

Iyakho sa ikereedhitu sikhala soovirikana. Ikereedhitu sa mutthu sikhala ni MZN 30,000 ootepana MZN 5,000,000. Ikereedhitu sa akompani ananana (SME) sikhala ootepana MZN 25,000,000, okati ya ikereedhitu sa AGF wala Sustenta.

Ilahiyo, Ikuumi, ni Mweettelo wa Oosoomesa Ikereedhitu

Okati ya oosoomesa ekereedhitu, eya yookhwela wiiwexexa milate, ikuumi, ni mweettelo wotheene. MozaBanco ekhaviherya ootepana ikereedhitu sa alimi ni ikuumi soovirikana.

Milate ni Ikuumi

Milate ya prime ya opankhi (mu October 2021) eya 18.60%. Milate ya ikereedhitu sikhala 0-11% ootepana ya milate ya prime, okati ya ekereedhitu yootepana. Ikereedhitu sa mutthu sikhala milate ya prime + ootepana 11% (milate ya APR ootepana ~29.6%). Ikereedhitu sa ekoompa sikhala milate ya prime + ootepana 7% (milate ya APR ootepana ~25.6%).

Ikuumi sa MozaBanco sikhala: ikuumi ya oosoomesa: ootepana 1-2% ya ekereedhitu (khaninthanliwe). Ikuumi ya ohipiyana okati: khaninthanliwe. Othela okhura ootepana: ohakalaliwa, ni ikuumi sookhala.

Mweettelo wa Oosoomesa Ikereedhitu

Mweettelo wa oosoomesa ikereedhitu wa MozaBanco eya wookhwela ni waahakalala:

• Miloko: Mwaahakuruwa miloko mipantta 64 opooro wotheene wa Moosampikhi.
• Website: Mwaahakuruwa online okati ya internet banking portal ya MozaNet.
• E-Applikaasawu ya Mowaayili: MozaMobile (Android ni iOS) ekhaviherya oosoomesa ikereedhitu, opattukanya, ni oottottela mihakhu.

Ikhove sa oosoomesa sikhala: ID (BI wala pasipooti), ikhove ya mihakhu, bilhete ya mettela. Okati ya alimi a MozaBanco, ikhove sikhala sa idijitaali ni e-signature. Okati ya alimi aya, ikhove sikhala sa miloko.

Mweettelo wa oosoomesa: MozaBanco ekhaviherya mweettelo wa oosoomesa okati ya alimi a mihakhu saawene, ootepana 30% ya mihakhu sa mweeri. Ikereedhitu sa ootepana MZN 12 milhão sikhala ni mweettelo wookhwela wa olipa-akhaama.

Mweettelo wa olupela mihakhu: Mihakhu sikhala sa bank transfer okati ya akaunti ya MozaBanco, mobile money (M-Pesa), wala cash okati ya miloko.

Iplatiforma sa Idijitaali, Otapulela wa Malhehero, ni Eteeelo ya Opooro

MozaBanco ekhaviherya iplatiforma sa idijitaali ni ootepana, eeraka okhaviherya alimi ohakalala ni mihakhu saawene ni ootepana.

Iplatiforma sa Idijitaali

• MozaMobile (Android/iOS): E-aaplikaasawu ela ekhaviherya alimi okhaviherya mihakhu saawene, opattukanya ikereedhitu, olupela mihakhu, ni iyeekho sikina. Rating ya aaplikaasawu ela eya 4.2★ okati ya Android ni 4.5★ okati ya iOS.
• MozaNet: Eya internet banking ya alimi a opooro ni akompani, ni oosoomesa ikereedhitu sa idijitaali.

MozaBanco ekhala ni miloko opooro wotheene, ootepana Maputo ootepana Zumbo. Ekhala ni alimi a ootepana 242,565 mu 2023, ni ootepana 12.4% ya ikwaha sa mweeri. Alimi a opooro (60%), akompani ananana (SME) (30%), ni akompani akuru (10%).

Otapulela wa Malhehero

MozaBanco okhala ni lisense ya Banco de Moçambique okati ya Milhehero 20/2020 ni Dekreete 50/2024. Epankhi ela ela ya “systemic institution” mu April 2025. MozaBanco ekhaviheryiwa ni Banco de Moçambique, ni malhehero a okhaviherya mihakhu ni ootepana. Ekhala ni milhehero ya okhaviherya alimi ni milate ni ikuumi sa ikereedhitu.

Eteeelo ya Opooro ni Anamakulupale

MozaBanco eya ya miloko mittharu ya akuru opooro, ni top 5 okati ya mihakhu, ikereedhitu, ni deposits. Share ya mihakhu: ~6.1%; share ya ikereedhitu: ~10.3%; share ya deposits: ~6.1% (2020). Anamakulupale akuru sira Millennium BIM, Standard Bank, BCI, ni Barclays (Absa).

MozaBanco ekhala ni ootepana ni oovirikana ni miloko sa opooro, ikereedhitu sa idijitaali, ni ikereedhitu sa akompani ananana (SME). Ekhala ni partnerships ni European Investment Bank (EIB) okati ya ikereedhitu sa akompani ananana a alimana (2025), USAID, SustainA, ni AGF.

Mweettelo wa Alimi ni Malaalo Oovirikana

Mweettelo wa alimi okati ya MozaBanco eya wookhwela, masi ni ikhove soovirikana. E-aaplikaasawu ya MozaBanco ekhala ni rating ya 4.3★, ni alimi akina aakhala ohakalala ni ikereedhitu sa idijitaali masi ni ikhove sookhala sa system outages.

Ikhove sa Alimi

Ikhove sa alimi sikhala sa ohipiyana okati wa ikereedhitu sa akuru (>MZN 10 milhão) ni ohipiyana wa ikuumi. MozaBanco ekhaviherya call center (84 20 20), email support, ni miloko ya okhaviherya alimi. Ekhala ni “FaMoza Seal” program ya alimi a MozaBanco.

Malaalo Oovirikana wa Oosoomesa Ikereedhitu

Okati ya oosoomesa ekereedhitu ni MozaBanco, eya yookhwela wiiwexexa malaalo oovirikana:

• Wiiwexexa Miloko Yotheene: Ootepana wiiwexexa milate (APR), ikuumi, ni ikhove sa ekereedhitu. Mwaasome miloko yotheene okati ya oosoomesa.
• Wiiwexexa Ikhove Saawene: Mwaahakuruwa wi mwaaphwanela ikhove sotheene, ootepana income-to-debt ratio (ootepana 30% ya mihakhu sa mweeri).
• Ovirikana ni Anamakulupale: Mwaahakuruwa ootepana ovirikana MozaBanco ni anamakulupale akina Moosampikhi, wi muthanle yookhwela yookhalano.
• Okhaviherya Iyeekho sa Idijitaali: Mwaahakuruwa okhaviherya e-aaplikaasawu ya MozaMobile wala MozaNet okati ya opattukanya ikereedhitu ni ootepana.
• Ootepana Omulokottela Olupela Mihakhu: Mwaahakuruwa ootepana omulokottela olupela mihakhu saawene, wi muhakhale ni ikhove.
• Okhala Wookhwela Okati ya Ikereedhitu sa Akuru: Okati ya ikereedhitu sa akuru, mwaahakuruwa okhala wookhwela okati ya mweettelo wa oosoomesa, wi muhakhale ni ikhove.
• Wiiwexexa Ikuumi Sotheene: Mwaahakuruwa wiiwexexa ikuumi sotheene okati ya oosoomesa ekereedhitu, wi muhakhale ni ikhove sookhala.

MozaBanco eya epankhi yookhwela Moosampikhi, ekhaviheryaka iyakho soovirikana sa ikereedhitu. Ni malaalo alawa, alimi a Moosampikhi aakhala ohakalala ni ikereedhitu sa MozaBanco ni ootepana.